جوش شیرین دامی یا بیکربنات سدیم (NaHCO₃) یک ترکیب شیمیایی مهم در تغذیه دام است که به عنوان یک افزودنی خوراکی در صنعت دامپروری مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده به دلیل خواص قلیایی و نقش آن در تنظیم pH محیط روده، به بهبود سلامت دام و افزایش کارایی تولید کمک میکند. بی کربنات سدیم اگرچه خاصیت قلیایی ضعیفی دارد، اما خاصیت بافری مناسبی دارد و با جلوگیری از تغییرات ناگهانی pH میتواند تعادل قلیایی و اسیدی را در بدن حیوانات حفظ کند. امروزه استفاده از مواد بافر کننده برای به حداقل رساندن اثرات منفی اسیدی شدن جیره ضروری است و به همین دلیل مصرف مواد بافری مانند بی کربنات سدیم در تغذیه دام و طیور بسیار متداول است.
-
تعادل pH شکمبه
-
کاهش ریسک بروز بیماریها
-
بهبود هضم و جذب مواد مغذی
-
کاهش تنشهای گوارشی
-
تسهیل رشد و تولید
ویژگیهای شیمیایی
جوش شیرین دامی یک نمک قلیایی است که در آب حل میشود و به عنوان یک بافر عمل کرده و pH محیط را تنظیم میکند. این ماده در دماهای مختلف پایدار است و در دماهای بالا، به دیاکسید کربن و آب تجزیه میشود.
جوش شیرین صنعتی (دامی) بیشتر در صنعت و برای تغذیه دام و طیور استفاده میشود. ویژگیهای جوش شیرین دامی عبارتند از:
-
از لحاظ شیمیایی خالصتر و قویتر است، به همین دلیل فرم نرمتری دارد.
-
به دلیل خلوص و قدرت بیشتر، برای غنی سازی جیره غذایی دام و طیور مناسب است.
-
این نوع جوش شیرین به هیچ عنوان برای مصارف انسانی و پخت و پز مناسب نیست.
کاربردها در دامپروری
1. تنظیم pH روده: جوش شیرین دامی میتواند به تنظیم pH معده و روده کمک کند، به ویژه در دامهایی که رژیم غذایی آنها شامل مقادیر بالای غلات است. این کار به جلوگیری از بروز مشکلات گوارشی مانند اسیدوز کمک میکند.
2. بهبود هضم: با تنظیم pH، جوش شیرین دامی میتواند به بهبود فرآیند هضم غذا کمک کرده و جذب مواد مغذی را افزایش دهد.
3. کاهش استرس: در شرایط استرسزا، مانند جابجایی یا تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی، افزودن جوش شیرین دامی میتواند به کاهش استرس در دامها کمک کند.
4. افزایش وزن: استفاده از جوش شیرین دامی در خوراک دام میتواند به افزایش وزن و بهبود عملکرد تولیدی دامها منجر شود.
دوز و نحوه استفاده
مقدار مناسب جوش شیرین دامی برای هر نوع دام متفاوت است. به طور کلی، دوز معمولی برای گاوها حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم در روز و برای سایر دامها بسته به وزن و نیازهای تغذیهای آنها تعیین میشود. این ماده میتواند به خوراک دام اضافه شود یا به صورت محلول در آب به دامها داده شود.
مصرف جوش شیرین برای مرغ تخم گذار:
-
کاهش اثرات منفی استرس گرمایی : تنفس (له له) ناشی از استرس گرمایی در مرغ تخم گزار که منجر به دفع مقدار زیادی کربن دی اکسید از بدن جاندار می شود ،در نهایت تعادل اسید و باز را در بدن جاندار بهم زده و با قلیایی کردن خون طیور منجربه کاهش کلسیم یونیزه خون که برای تشکیل پوسته تخم مرغ و استخوان سازی آن مهم است می شود.
-
بهبود کیفیت و تولید و افزایش ضخامت پوسته تخم مرغ(علی الخصوص درابتدا وانتهای دوره تولید تخم مرغ)
مصرف جوش شیرین برای گاوهای شیری و پرواری:
-
کمک جوش شیرین برای درمان نفخ گاو : جوش شیرین برای نفخ گاو نیز کاربرد دارد و آن را درمان می کند .بدین منظور مقدار 150 تا 200 گرم جوش شیرین را به 1 لیتر آب اضافه و به دام بدهید.
-
کمک به هضم غذا، بهبود ضریب تبدیل و افزایش رشد
-
بهبود کیفی و کمی شیر تولیدی
-
بهبود مصرف غذا در دوره پس از زاییدن
-
بالانس و تنظیم جیره غذایی دامی برای تغییرات فصلی
تفاوت های اصلی بین جوش شیرین دامی و خوراکی
جوش شیرین دامی و خوراکی هر دو از نظر ترکیب شیمیایی یکسان هستند و هر دو از سدیم بی کربنات تشکیل شده اند. با این حال، تفاوت هایی بین این دو نوع جوش شیرین وجود دارد:
– اندازه دانه:
جوش شیرین دامی معمولاً در اندازه دانه های بزرگتر از جوش شیرین خوراکی تولید می شود.
– مواد افزودنی:
جوش شیرین دامی ممکن است حاوی مواد افزودنی دیگری باشد که برای بهبود ایمنی یا سلامت دام ها مفید هستند. جوش شیرین خوراکی ممکن است حاوی مواد افزودنی دیگری باشد که برای بهبود طعم یا ظاهر غذا مفید هستند.
خطرات و عوارض جانبی احتمالی استفاده از جوش شیرین دامی
در حالی که جوش شیرین دامی به طور کلی برای دام ها بی خطر است، مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به عوارض جانبی زیر شود:
-
آلکالوز متابولیک: آلکالوز متابولیک یک بیماری جدی است که با سطح غیر طبیعی بالای سدیم در خون مشخص می شود. این بیماری می تواند باعث مشکلاتی مانند یبوست، تشنج و حتی مرگ شود.
-
افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه: جوش شیرین دامی می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه در دام ها شود.
-
کاهش جذب روی: جوش شیرین دامی می تواند باعث کاهش جذب روی در بدن دام ها شود.
جوش شیرین دامی یک افزودنی مفید در تغذیه دام است که میتواند به بهبود سلامت و کارایی تولید دامها کمک کند. با این حال، استفاده متعادل و آگاهانه از آن ضروری است تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. تحقیقات بیشتر در زمینه تأثیرات بلندمدت و بهترین روشهای مصرف این ماده میتواند به بهبود روشهای تغذیه دام کمک کند.

برای مشاوره ، اطلاعات بیشتر و همچنین خرید و استعلام قیمت با کارشناسان فروش پارسیان مهر تماس حاصل فرمائید:
+989123226899
+989141218479
+989023160047